2 P06L 017 303
od: 08.06.2006
do: 07.06.2009
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu/ Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu (od 2008)
dr inż. Paweł Strzeliński
prof. dr hab. Maria Rudawska (ID PAN); dr hab. Piotr Łakomy (UPP); dr hab. Michał Zasada (SGGW); dr inż. Karol Bronisz (SGGW); dr inż. Andrzej M. Jagodziński (UPP, ID PAN); dr inż. Tomasz Leski (ID PAN); dr inż. Maciej Skorupski (UPP); dr inż. Paweł Strzeliński (UPP); dr inż. Robert Tomusiak (SGGW); dr inż. Andrzej Węgiel (UPP); dr inż. Rafał Wojtan (SGGW); mgr inż. Szymon Bijak (SGGW); mgr inż. Joanna Oleszyńska-Niżniowska (UPP); mgr inż. Iwona Patalan-Misiaszek (BULiGL); mgr inż. Anna Wierzbicka (UPP)
167.000,00 PLN
Celem badań była ilościowa i jakościowa ocena zasobów jodły pospolitej (Abies alba Mill.), zmierzająca do określenia wpływu gospodarki leśnej protegującej ten gatunek na stan i stabilność ekosystemów leśnych na terenie Bałtyckiej Krainy przyrodniczo-leśnej. Poszukiwano także odpowiedzi na pytanie – jakie warunki siedliskowe i klimatyczne oraz jakie zabiegi gospodarcze zapewniają optymalny wzrost i rozwój jodły pospolitej na badanym obszarze?
Podjęcie proponowanego tematu wynikało z braku pełnego rozpoznania stanu zasobów jodły pospolitej, a zwłaszcza tendencji dynamicznych tego gatunku w lasach badanego obszaru. Nieznany jest również wpływ zabiegów gospodarczych (preferujących jodłę) i wpływ efektów tych zabiegów na stan i stabilność ekosystemów leśnych.
Za podjęciem tematu przemawiało także coraz większe zainteresowanie, przejawiane przez Lasy Państwowe (LP), problematyką jodły pospolitej na obszarze poza jej zasięgiem naturalnego występowania. Wynika to m.in. z dużej liczby stanowisk z jodłą, która występuje na terenie większości nadleśnictw Krainy Bałtyckiej.
Zakresem prac pomiarowych objęto 18 stałych powierzchni badawczych (wielkości ok. 0,50 ha każda) – tzw. powierzchnie podstawowe, zlokalizowanych na terenie 6 nadleśnictw (Kartuzy, Leśny Dwór, Lipusz, Osusznica, Sławno i Warcino) z obszaru dwóch regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych (RDLP). Zostały one wyznaczone po wstępnej ilościowej i jakościowej ocenie jodły pospolitej w drzewostanach z tendencjami do naturalnego odnawiania się tego gatunku. Wybrane powierzchnie zlokalizowano w takich miejscach, aby odzwierciedlały zmienność warunków klimatycznych i siedliskowych, jakie preferuje jodła na badanym obszarze. Na powierzchniach podstawowych wykonano: pomiary podstawowych parametrów taksacyjnych drzewostanów z jodłą; pomiary cech biometrycznych jodły; pomiary siewek jodłowych w warstwie nalotu i podrostu; pomiary warunków świetlnych; badania mezofauny glebowej; badania fitopatologiczne; badania mikoryzowe; badania gleboznawcze i fitosocjologiczne oraz analizy siedliskowe i analizy czynników klimatycznych.
W celu oceny wpływu obecnej i przeszłej gospodarki leśnej na badany gatunek wykorzystano bazy danych Systemu Informatycznego Lasów Państwowych (SILP) oraz informacje z operatów urządzeniowych i dokumentów innych dostępnych w nadleśnictwach i regionalnych dyrekcjach LP.
Dodatkowo, na 18 powierzchniach kontrolnych (wielkości ok. 0,05 ha każda), dla celów porównawczych, wykonano badania gleboznawcze oraz fitosocjologiczne. Miały one pozwolić one na ocenę wpływu działań gospodarczych prowadzonych w celu ochrony jodły, na stan i stabilność badanych ekosystemów leśnych.